dinsdag 26 augustus 2014

Steiner

Het seminar dat ik in juni in Chartres volgde had een antroposofische invalshoek, mij niet onbekend omdat onze kinderen op de vrije school hebben gezeten. Hoofd, hart en handen werden aangeraakt in de vorm van een speciaal soort ochtendgymnastiek in de buitenlucht naast de Kathedraal, het schouwen en binnen laten komen van beelden en een meer filosofisch georiënteerde lezing in de middag, naast het zingen dat ook de ziel aanspreekt.
In de lezingen die in het Duits waren werd ik geconfronteerd met het beeld van Christus de verlosser, hij die 'de Wende' in de wereld heeft gebracht. Ik kreeg moeite met dit beeld van een opperwezen die boven andere wezens werd geplaatst, (dit deed ik zelf natuurlijk in mijn luisteren) en heb dit de laatste avond gedeeld. Daar kreeg ik het advies om Steiner eens te lezen, en dat heb ik gedaan deze zomer, liefst drie boeken.
Ik begon met Theosofie, een toegankelijk boek waarin hij ingaat op het lichaam, de ziel en de geest. Een mooi beeld vind ik dat we in drie werelden tegelijk leven, de lichamelijke, de ziele- en de geesteswereld. Dat relativeerde voor mij met name mijn blik op de materiële wereld. Steiner geeft advies om, als je naar mensen kijkt, je oordeel terug te houden, ja zelf s uit te schakelen, ook je sympathie, je antipathie, of iemand slim is of niet, zodat je de ander vanuit hen zelf kunt begrijpen. Als alle kritiek tot zwijgen is gebracht, worden we in staat gesteld de 'hogere geestelijke feiten, die de mens overal omringen' op te nemen.
Een aantal pagina's verder geeft hij aan, en dat was voor mij een andere blik, dat je je aandacht op het blijvende kunt richten, op het onvergankelijke, waardoor je anders naar de dingen en de mensen gaat kijken.  Tot nu toe had ik me altijd meer verbonden met de overleden zielen en wat ze voor ons kunnen betekenen, nu werd dit als het ware omgedraaid, en kon ik vanuit de aarde naar ditzelfde stuk kijken. Het vormde voor mij een mooie brug.
Vervolgens las ik het boek 'De Christelijke inwijding en de mysteriën van de oudheid' waarin hij ingaat op de mysteriescholen, en stapsgewijs een verbinding legt met de komst van Christus, die de inwijder voor de gehele mensheid werd. Wat ik ervan leerde is anders naar de grote zielen die op aarde zijn geweest te kijken, niet in hiërarchisch opzicht, maar wat hun functie was, wat ze hebben gebracht, ieder op eigen wijze. En dan kan Christus de functie gehad hebben van wegbereider voor de mensheid doordat hij als eerste door de dood heen is gegaan.
Daarna las ik filosofie van de vrijheid, over de vrijheid van de wil om te denken, om 'zuiver te denken' waar Steiner een grote pleitbezorger voor is (itt je gedachten die je de hele dag door hebt). Ook hier weer een stapsgewijs (niet makkelijk te volgen) onderzoek over het denken, in vergelijking met wat andere filosofen hierover hebben gezegd. De activiteit van het zuivere denken is van niets anders afhankelijk dan van de wil van het individu om het te beoefenen.
Wat mij raakte in al zijn boeken is de enorme toewijding aan de innerlijke groei en bewustwording van de mensen. Dit doet hij door je als lezer stapsgewijs mee te nemen, veel uitleg te geven over zijn beweegredenen om zijn onderzoek op deze manier aan te pakken en  je de vrijheid te geven hem te volgen of niet. Waar ik eerder een strengheid hoorde en las, las ik nu zijn verlangen te delen wat hij zelf had ontdekt. In die zin vind ik het een zeer ondergewaardeerd mens, filosoof, visionair en geesteswetenschapper. En het is merkwaardig dat ik me nog nooit heb afgevraagd wat één of andere filosoof gezegd zou hebben als hij in deze tijd leefde, maar over Steiner heb ik me dat regelmatig afgevraagd.
Zijn autobiografie ligt nu op mijn stapel te lezen boeken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten